Một phút kiểm tra hay mất tiền tỷ vì tiếng ồn động cơ

Trong môi trường sản xuất công nghiệp hiện đại, sự ổn định của hệ thống dây chuyền và máy móc đóng vai trò then chốt quyết định năng suất lao động. Các động cơ điện hay trục quay cơ khí là trái tim của mọi nhà máy, việc chúng hoạt động sai lệch so với thông số thiết kế ban đầu có thể dẫn đến những hệ lụy nghiêm trọng về chi phí sửa chữa và thời gian chết của dây chuyền.

Để duy trì sự ổn định đó, kỹ sư bảo trì cần phải nắm bắt chính xác trạng thái hoạt động thực tế của thiết bị so với lý thuyết. Một trong những chỉ số quan trọng nhất phản ánh sức khỏe của động cơ chính là vận tốc quay, bởi sự thay đổi bất thường của chỉ số này thường là dấu hiệu báo trước cho những hư hỏng sắp xảy ra.

Việc trang bị các thiết bị chuyên dụng để kiểm tra là điều bắt buộc trong quy trình bảo dưỡng dự phòng. Ngày nay, máy đo tốc độ vòng quay đã trở thành công cụ không thể thiếu giúp đội ngũ kỹ thuật phát hiện sớm các sai lệch, từ đó đưa ra phương án xử lý kịp thời trước khi máy móc ngừng hoạt động hoàn toàn.

Một phút kiểm tra hay mất tiền tỷ vì tiếng ồn động cơ

I. VAI TRÒ CỦA VIỆC ĐỒNG BỘ HÓA TỐC ĐỘ TRONG DÂY CHUYỀN SẢN XUẤT

Trong một hệ thống sản xuất liên hoàn, các băng tải và trục động cơ hiếm khi hoạt động độc lập mà thường phải phối hợp nhịp nhàng với nhau. Sự đồng bộ về tốc độ là yếu tố sống còn để đảm bảo sản phẩm đi qua các công đoạn mà không bị ùn ứ hay hư hỏng. Khi một động cơ trong chuỗi quay chậm hơn hoặc nhanh hơn so với quy định, nó sẽ tạo ra hiệu ứng domino làm ảnh hưởng đến toàn bộ quy trình.

Việc giám sát tốc độ quay không chỉ đơn thuần là kiểm tra xem máy có chạy hay không, mà là kiểm tra xem nó có chạy đúng "nhịp" hay không. Ví dụ, trong ngành công nghiệp in ấn hoặc dệt may, chỉ cần trục quay lệch tốc độ một phần nhỏ cũng có thể làm rách vật liệu hoặc in sai lệch hình ảnh, gây lãng phí nguyên liệu khổng lồ. Do đó, việc đo đạc chính xác giúp kỹ sư tinh chỉnh lại hệ thống biến tần hoặc bộ điều khiển, đảm bảo mọi thứ vận hành như một cỗ máy thống nhất.

Bên cạnh vấn đề năng suất, việc kiểm soát tốc độ quay còn liên quan mật thiết đến tuổi thọ của thiết bị. Một động cơ phải gồng mình hoạt động quá tải để bù đắp cho sự ma sát hoặc hỏng hóc cơ khí sẽ có xu hướng quay chậm lại và sinh nhiệt cao. Nếu không có sự can thiệp của các thiết bị đo lường để phát hiện sự sụt giảm vòng quay này, động cơ sẽ nhanh chóng bị cháy cuộn dây hoặc hỏng bạc đạn, dẫn đến chi phí thay thế rất cao.

II. NHỮNG DẤU HIỆU CẢNH BÁO SỚM KHI ĐỘNG CƠ GẶP SỰ CỐ

Trước khi một thiết bị ngừng hoạt động hoàn toàn, chúng thường phát ra những tín hiệu cảnh báo thông qua sự thay đổi về tính chất vật lý khi vận hành. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu này kết hợp với các thiết bị đo lường chuyên dụng sẽ giúp doanh nghiệp chuyển từ thế bị động sang chủ động trong bảo trì.

Dưới đây là những biểu hiện thường thấy khi tốc độ vòng quay không đạt chuẩn hoặc hệ thống trục quay có vấn đề:

Sự rung lắc bất thường: Khi trục quay bị lệch tâm hoặc vòng bi bị mòn, tốc độ quay thường không ổn định, dẫn đến hiện tượng rung lắc mạnh tại bệ máy.
Tiếng ồn lạ phát ra từ hộp số: Sự ma sát gia tăng làm giảm vận tốc đầu ra và tạo ra những tiếng rít hoặc tiếng gầm gừ khác lạ so với âm thanh vận hành êm ái thông thường.
Nhiệt độ vỏ động cơ tăng cao: Khi động cơ bị quá tải hoặc kẹt trục, nó không thể đạt được tốc độ định mức, năng lượng điện dư thừa sẽ chuyển hóa thành nhiệt năng gây nóng máy.
Sản phẩm đầu ra không đồng đều: Trong các dây chuyền cắt, đóng gói, nếu tốc độ dao cắt hoặc băng tải sai lệch, kích thước sản phẩm sẽ bị lỗi hàng loạt.
Tiêu hao điện năng đột biến: Một động cơ quay chậm hơn thiết kế do ma sát thường sẽ hút dòng điện lớn hơn để cố gắng duy trì mô-men xoắn, làm tăng chi phí năng lượng.

Một phút kiểm tra hay mất tiền tỷ vì tiếng ồn động cơ

III. PHƯƠNG PHÁP ĐO LƯỜNG KHÔNG TIẾP XÚC VÀ ƯU ĐIỂM VƯỢT TRỘI

Công nghệ đo lường hiện đại đã có những bước tiến dài so với các phương pháp cơ học truyền thống. Trước đây, để đo tốc độ của một trục quay, người ta thường phải gắn trực tiếp thiết bị vào trục, điều này tiềm ẩn nhiều rủi ro về an toàn lao động và bắt buộc phải dừng máy để lắp đặt. Ngày nay, các dòng thiết bị đo hiện đại sử dụng công nghệ quang học hoặc phản quang đã giải quyết triệt để vấn đề này.

Phương pháp đo không tiếp xúc mang lại sự an toàn tuyệt đối cho người vận hành. Kỹ thuật viên có thể đứng ở một khoảng cách an toàn, chiếu chùm tia đo vào vật thể đang quay với tốc độ cực lớn mà không cần chạm vào nó. Điều này đặc biệt quan trọng khi làm việc với các cánh quạt lớn, tua bin, hoặc các trục quay nằm sâu trong lồng bảo vệ mà tay người không thể với tới.

Ngoài yếu tố an toàn, độ chính xác của phương pháp này cũng vượt trội hơn hẳn. Khi đo bằng phương pháp tiếp xúc cơ học, lực tỳ của thiết bị đo có thể vô tình tạo ra ma sát, làm chậm vật cần đo, dẫn đến kết quả bị sai lệch. Đo bằng quang học hoàn toàn không tác động lực lên vật thể, đảm bảo kết quả thu được là trung thực nhất với trạng thái hoạt động tự nhiên của máy móc. Dải đo của các thiết bị quang học thường rất rộng, có thể đáp ứng từ những trục quay chậm của băng tải cho đến những motor cao tốc trong máy CNC.

IV. TẦM QUAN TRỌNG CỦA VIỆC GHI NHẬN DỮ LIỆU TRONG BẢO TRÌ

Trong kỷ nguyên công nghiệp 4.0, dữ liệu là tài sản. Việc đo tốc độ vòng quay không chỉ dừng lại ở việc nhìn thấy một con số hiển thị trên màn hình tại thời điểm đó, mà còn là câu chuyện về lưu trữ và phân tích xu hướng. Một thiết bị đo tốt không chỉ hiển thị kết quả tức thời mà còn hỗ trợ kỹ sư trong việc phân tích "bệnh án" của máy móc theo thời gian.

Các yếu tố ảnh hưởng đến quy trình ghi nhận dữ liệu bao gồm:

Tính ổn định của phép đo: Để có dữ liệu so sánh chính xác, phép đo phải được thực hiện trong cùng một điều kiện và vị trí. Việc sử dụng các thiết bị đo cầm tay nhỏ gọn giúp kỹ thuật viên dễ dàng thao tác lặp lại ở những vị trí khó tiếp cận.
Khả năng lưu trữ giá trị cực đại và cực tiểu: Trong một chu kỳ hoạt động, tốc độ máy có thể dao động. Việc nắm bắt được giá trị Max/Min giúp kỹ sư biết được biên độ dao động của trục quay, từ đó đánh giá được độ rơ của vòng bi hay sự ổn định của nguồn điện cấp.
Độ phản hồi của thiết bị: Đối với những thay đổi tốc độ diễn ra rất nhanh (ví dụ khi khởi động hoặc hãm phanh), thiết bị đo cần có tốc độ lấy mẫu cao để không bỏ lỡ những khoảnh khắc quan trọng này.
Môi trường đo đạc: Các yếu tố như bụi bẩn, dầu mỡ hay ánh sáng môi trường có thể ảnh hưởng đến kết quả đo quang học. Do đó, thiết bị cần có khả năng lọc nhiễu tốt và miếng phản quang chất lượng để đảm bảo tín hiệu thu về là chính xác.

Việc xây dựng một lịch sử dữ liệu về tốc độ vòng quay cho từng thiết bị trong nhà máy sẽ giúp bộ phận bảo trì dự đoán được tuổi thọ còn lại của chi tiết máy. Thay vì đợi máy hỏng mới sửa, họ có thể nhìn vào biểu đồ xu hướng giảm dần của tốc độ để lên kế hoạch thay thế bạc đạn hoặc chổi than vào những ngày nghỉ, tránh làm gián đoạn kế hoạch sản xuất chính.

V. TỐI ƯU HÓA CHI PHÍ VẬN HÀNH NHỜ THIẾT BỊ ĐO CHUYÊN DỤNG

Đầu tư vào các thiết bị kiểm tra thông số vận hành thoạt nhìn có vẻ là một khoản chi phí phụ, nhưng thực tế đó là khoản đầu tư sinh lời thông qua việc tiết kiệm chi phí sửa chữa. Một động cơ hoạt động không đúng tốc độ thiết kế sẽ tiêu tốn năng lượng vô ích. Ví dụ, một hệ thống quạt thông gió công nghiệp nếu quay chậm hơn 10% do trượt dây đai, hiệu suất làm mát sẽ giảm đáng kể, buộc hệ thống điều hòa không khí phải làm việc nặng nhọc hơn, dẫn đến hóa đơn tiền điện tăng vọt.

Việc sử dụng các dòng sản phẩm đo lường chất lượng cao giúp giảm thiểu thời gian thao tác của nhân viên kỹ thuật. Thay vì mất hàng giờ để tháo dỡ lồng bảo vệ, lắp đặt cảm biến cố định, họ chỉ cần vài giây với thiết bị cầm tay để có được kết quả. Thời gian tiết kiệm được có thể dành cho các công việc bảo trì chuyên sâu khác.

Độ bền của chính thiết bị đo cũng là một yếu tố kinh tế. Trong môi trường công nghiệp khắc nghiệt với nhiều dầu mỡ, va đập và bụi bẩn, các thiết bị rẻ tiền thường nhanh chóng hỏng hóc hoặc cho kết quả sai lệch sau một thời gian ngắn. Việc sử dụng các dòng sản phẩm được thiết kế theo tiêu chuẩn công nghiệp khắt khe, có khả năng chịu va đập và chống bụi nước, sẽ giúp doanh nghiệp không phải tốn tiền mua sắm lại nhiều lần.

VI. MUA SẮM THIẾT BỊ CHÍNH HÃNG TẠI HIOKI VIỆT NAM

Để đảm bảo quy trình bảo trì, bảo dưỡng diễn ra suôn sẻ và chính xác, việc sở hữu một thiết bị đo lường chuẩn xác, độ bền cao là điều kiện tiên quyết. Trên thị trường hiện nay có nhiều dòng thiết bị trôi nổi, không rõ nguồn gốc có thể dẫn đến sai số lớn, gây nguy hiểm cho hệ thống máy móc của bạn. Do đó, việc lựa chọn nhà cung cấp uy tín là bước quan trọng nhất.

Tại Hioki Việt Nam, khách hàng sẽ tìm thấy sự an tâm tuyệt đối với các dòng thiết bị đo lường được phân phối chính hãng. Khi mua sắm tại đây, bạn sẽ nhận được những lợi ích thiết thực:

Đảm bảo 100% sản phẩm chính hãng với đầy đủ giấy tờ chứng nhận xuất xứ và chất lượng (CO/CQ), đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của Nhật Bản.
Chính sách bảo hành minh bạch, dài hạn cùng dịch vụ hỗ trợ kỹ thuật chuyên sâu từ đội ngũ kỹ sư giàu kinh nghiệm, sẵn sàng hướng dẫn sử dụng và giải đáp mọi thắc mắc về kỹ thuật đo lường.
Sự đa dạng về mẫu mã thiết bị đáp ứng mọi nhu cầu từ đo tiếp xúc đến không tiếp xúc, phù hợp với nhiều loại hình dây chuyền sản xuất khác nhau.
Dịch vụ hậu mãi chu đáo và quy trình mua hàng nhanh chóng, thuận tiện cho các doanh nghiệp.

Việc kiểm soát tốc độ vòng quay là chìa khóa để nắm bắt sức khỏe của hệ thống máy móc công nghiệp. Đầu tư vào công tác kiểm tra định kỳ không bao giờ là thừa thải. Hãy biến việc giám sát trở thành thói quen hàng ngày để ngăn chặn rủi ro từ trứng nước.Liên hệ ngay với Hioki Việt Nam để được tư vấn giải pháp thiết bị tối ưu nhất cho nhà máy của bạn.

Sản phẩm liên quan