Những lỗi thường gặp khi dùng đồng hồ đo điện trở cách điện Hioki và cách khắc phục

Đồng hồ đo điện trở cách điện của Hioki từ lâu đã là lựa chọn hàng đầu của kỹ sư điện và nhà thầu kiểm định. Với khả năng đo từ vài MΩ đến hàng GΩ, thiết bị giúp đánh giá chính xác chất lượng cách điện của dây dẫn, motor, máy biến áp, bảng điện công nghiệp và nhiều thiết bị khác.

Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng thực tế, không ít người gặp phải tình trạng kết quả hiển thị bất thường, đo sai giá trị hoặc thiết bị báo lỗi không rõ nguyên nhân. Những lỗi này không chỉ khiến người dùng mất thời gian mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây hư hại thiết bị hoặc đánh giá sai tình trạng cách điện.

Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân từng lỗi thường gặp, cách khắc phục hiệu quả, đồng thời hướng dẫn bảo dưỡng – bảo hành – hiệu chuẩn định kỳ để đảm bảo thiết bị Hioki luôn hoạt động chính xác, ổn định và bền bỉ theo thời gian.

Những lỗi thường gặp khi dùng đồng hồ đo điện trở cách điện Hioki và cách khắc phục

Lỗi số hiển thị bất thường – Nguyên nhân từ nhiễu điện và đấu dây sai

Một trong những lỗi phổ biến nhất khi sử dụng đồng hồ đo điện trở cách điện là kết quả hiển thị dao động mạnh hoặc nhảy số bất thường, khiến người dùng không xác định được giá trị thật.

Nguyên nhân chính gây lỗi

Nhiễu điện từ môi trường: khi đo gần nguồn điện cao thế, biến tần, motor đang hoạt động hoặc dây nguồn AC.
Đấu dây sai cực tính: đầu đo âm và dương bị đảo ngược, đặc biệt khi dùng đầu dò 3 dây hoặc 4 dây.
Cáp đo quá dài hoặc bị xoắn: tạo cảm ứng điện từ gây nhiễu cho tín hiệu đo.
Đầu tiếp xúc lỏng lẻo: khi kẹp đầu dò vào vật cách điện không chặt, tín hiệu đo bị gián đoạn.

Cách khắc phục:

Đặt thiết bị xa nguồn nhiễu: tránh đo gần dây nguồn hoặc thiết bị đang vận hành. Nếu cần, hãy sử dụng dây nối đất (Ground Lead) của Hioki để giảm nhiễu.
Kiểm tra đầu nối: đảm bảo cực (+) và (–) đúng vị trí, đầu dò siết chặt.
Giữ dây đo thẳng và ngắn nhất có thể.
Nếu vẫn nhiễu: bật chức năng “Filter” hoặc “Average” (nếu model có hỗ trợ) để ổn định kết quả hiển thị.

Việc loại bỏ nhiễu và kiểm tra đầu đo đúng cách có thể giúp ổn định phép đo, giảm sai số hiển thị tới 90%.

Kết quả đo không đạt giá trị mong muốn – Nguyên nhân từ dây đo và môi trường

Một lỗi khác thường gặp là giá trị đo thấp hơn nhiều so với dự đoán. Ví dụ: bạn đo cuộn dây motor đáng ra phải có điện trở cách điện 200 MΩ, nhưng máy lại chỉ báo 10 MΩ hoặc thấp hơn.

Các nguyên nhân phổ biến gồm:

Dây đo bị hở hoặc rò điện: lớp cách điện dây đã cũ, nước hoặc dầu thấm vào đầu kẹp.
Điều kiện môi trường ẩm: độ ẩm cao làm vật cách điện hấp thụ hơi nước → dẫn điện nhẹ → làm giảm giá trị đo.
Bề mặt vật đo bám bụi, dầu hoặc ẩm: đặc biệt với tủ điện hoặc motor lâu ngày không vệ sinh.
Không chọn đúng dải điện áp thử (Test Voltage): nếu điện áp thử quá thấp, vật liệu cách điện không được kích thích đủ → kết quả sai lệch.

Giải pháp khắc phục:

1. Làm sạch bề mặt vật đo: lau bằng khăn khô hoặc dung dịch chuyên dụng trước khi đo.
2. Kiểm tra dây đo: thay dây nếu cách điện bị nứt, lộ lõi hoặc đầu kẹp bị gỉ.
3. Đo trong môi trường khô ráo: nếu cần, sấy nhẹ vật cần đo trước khi kiểm tra.
4. Chọn đúng mức điện áp thử: ví dụ:
- Thiết bị điện 500V → chọn 500V DC
- Motor 1000V → chọn 1000V DC
- Hệ thống cao áp 5kV → chọn model 5kV như Hioki IR4057 hoặc IR4058

Chỉ cần điều chỉnh đúng vài yếu tố này, kết quả đo sẽ chính xác hơn gấp nhiều lần, phản ánh đúng tình trạng cách điện thực tế.

Thiết bị báo lỗi chức năng – Pin yếu, cảm biến hỏng hoặc mạch đo lỗi

Trong quá trình sử dụng, đôi khi thiết bị báo lỗi hiển thị ký hiệu ERR, BAT, hoặc biểu tượng cảm biến. Đây là dấu hiệu thiết bị gặp vấn đề nội tại, không liên quan đến mẫu đo.

Nguyên nhân thường gặp:

• Pin yếu hoặc gần hết: khi điện áp pin giảm, bộ nguồn không đủ ổn định để tạo điện áp đo chính xác.
• Cảm biến đo hỏng: do quá tải điện áp, va chạm hoặc bị ẩm.
• Bo mạch điều khiển bị lỗi: xảy ra khi máy bị rơi mạnh hoặc làm việc trong môi trường quá nóng/ẩm.
• Không thoát điện sau lần đo trước: tụ điện trong mạch chưa xả hết, gây nhiễu kết quả lần sau.

Cách khắc phục cụ thể:

1. Thay pin đúng loại:
- Nếu dùng model cầm tay như IR4056 hoặc IR4057, thay pin kiềm chất lượng cao (AA).
- Không dùng pin sạc kém chất lượng vì điện áp không ổn định.
2. Xả điện còn lại: sau khi đo, chờ 10–15 giây để tụ điện trong máy tự xả.
3. Nếu máy báo lỗi ERR liên tục: ngắt nguồn, tháo pin vài phút rồi khởi động lại.
4. Nếu lỗi vẫn tồn tại: có thể cảm biến hỏng → cần mang máy đến trung tâm bảo hành Hioki để kiểm tra.

Đặc biệt, tránh tự tháo mở thiết bị vì điều này không chỉ làm mất bảo hành mà còn dễ gây đo sai sau này.

Cách bảo dưỡng để giảm lỗi và kéo dài tuổi thọ thiết bị

Để đồng hồ đo điện trở cách điện Hioki hoạt động ổn định và hạn chế lỗi, việc bảo dưỡng định kỳ là cực kỳ quan trọng.

Nhiều kỹ sư chỉ chú trọng đến phép đo mà quên rằng, bản thân thiết bị cũng cần được kiểm tra, làm sạch và hiệu chuẩn thường xuyên.

Các bước bảo dưỡng khuyến nghị:

• Vệ sinh đầu đo định kỳ: dùng khăn khô mềm lau sạch đầu dò, tránh để dầu, mồ hôi hoặc bụi bám.
• Không để máy trong môi trường ẩm: độ ẩm cao có thể làm oxy hóa mạch điện bên trong.
• Sau khi đo xong: luôn xả điện hoàn toàn trước khi ngắt kết nối để bảo vệ tụ và mạch đầu vào.
• Định kỳ 6 tháng/lần: kiểm tra dây đo, pin, đầu kẹp xem có hao mòn hay không.
• Đối với máy model 5kV trở lên: cần gửi hiệu chuẩn chuyên nghiệp mỗi 12 tháng để đảm bảo độ chính xác điện áp cao.

Mẹo nhỏ của kỹ sư lâu năm:

Khi bảo quản thiết bị trong tủ, nên đặt kèm túi hút ẩm silica để tránh hơi nước và nấm mốc ảnh hưởng đến bảng mạch.

Khi nào cần gửi bảo hành hoặc hiệu chuẩn thiết bị

Ngay cả khi sử dụng cẩn thận, đồng hồ đo điện trở cách điện vẫn cần được hiệu chuẩn định kỳ để đảm bảo sai số nằm trong phạm vi cho phép. Tần suất hiệu chuẩn tùy theo tần suất sử dụng, môi trường làm việc và model thiết bị.

Dấu hiệu cần gửi hiệu chuẩn hoặc bảo hành:

• Kết quả đo không ổn định dù đã kiểm tra dây và môi trường.
• Máy báo lỗi liên tục hoặc không thể đo dù đã thay pin mới.
• Giá trị đo sai lệch >5% so với thiết bị chuẩn hoặc máy khác.
• Phím bấm, nút xoay hoặc màn hình phản ứng chậm.
• Máy bị rơi, va đập mạnh, hoặc ngấm nước.

Quy trình gửi hiệu chuẩn:

1. Liên hệ đại lý hoặc trung tâm dịch vụ Hioki tại Việt Nam.

2. Gửi kèm phiếu mô tả lỗi và thời điểm bắt đầu xảy ra.

3. Kỹ thuật viên sẽ tiến hành kiểm tra, thay linh kiện (nếu cần) và hiệu chuẩn lại bằng máy chuẩn theo tiêu chuẩn ISO/IEC 17025.

Việc hiệu chuẩn định kỳ không chỉ giúp đảm bảo độ chính xác mà còn kéo dài tuổi thọ thiết bị, tránh sai số tích lũy theo thời gian.

Sử dụng đồng hồ đo điện trở cách điện Hioki đúng cách không chỉ giúp bạn có kết quả chính xác, mà còn bảo vệ thiết bị và đảm bảo an toàn cho người vận hành.

Hiểu rõ nguyên nhân của từng lỗi, cách khắc phục, bảo dưỡng và hiệu chuẩn đúng quy trình sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian, tránh gián đoạn công việc và tăng hiệu quả kiểm tra điện.

Hioki luôn được các kỹ sư tin tưởng vì độ ổn định, chính xác và độ bền vượt trội. Tuy nhiên, giống như bất kỳ thiết bị đo lường nào, chìa khóa nằm ở người sử dụng – càng nắm rõ nguyên tắc vận hành, thiết bị càng phát huy giá trị lâu dài.

Sản phẩm liên quan